90 derece ve üzerindeki sert ve
uzun virajların dönülmesinde veya aracın gidiş yönünün ani olarak
değiştirilmesi gereken durumlarda (el freninin arka tekerlekleri
tuttuğu araçlarda) el freni kolu çekilerek arka tekerleklerin
kilitlenmesi sonucunda aracın arkasının kayması sonucu dönüş yarı
çapını küçültmek mümkündür.
Yarış arabalarında özellikle lastiklerin yeri çok sağlam tuttuğu asfalt zeminde dahi
sürücünün arka tekerlekleri kolayca kilitleyebilmesi için hidrolik el
freni pompaları kullanılmaktadır. Standart arabaların çoğunda bulunan
mekanik (telli) el freni donanımları ise toprak ve mıcır zeminde
yeterli işlev görmesine rağmen asfalt zeminde ciddi kuvvetlere
gereksinim duymaktadır.
Araç viraj girişine gelindiğinde frenaj tamamlanmış olmalı ve araç
istenilen hızda ve viteste bulunmalıdır. (Büyük çoğunlukla bir veya iki
vites küçültülmelidir.) Daha sonra sert bir direksiyon hareketiyle
aracın burnu viraja sokulmalı ve hemen el freni kuvvetle çekilerek
meydana gelen merkezkaç kuvvetinin aracın arka kısmını
savurması sağlanmalıdır. Bu işin en kolay kısmını teşkil etmektedir.
Eğer zemin toprak, çamur veya mıcır ise düşük hızlarda bile aracınız
hızla virajın içine doğru yönelecektir (oversteering) bundan sonra el
freni bırakılıp direksiyon ve gaz pedalının aynı anda kullanılmasıyla
aracın burnunu virajın gidiş istikametinde
tutmak gerekmektedir. Bunun için çoğu zaman direksiyonu toplamak ve
hatta dönüşün sonuna doğru virajın aksi istikametine doğru çevirmek
gerekebilir. Bu işlemler son derece kararlı ve şaşmaz bir biçimde
gerçekleştirilmelidir. Aksi
halde atılan bir spin çok daha ciddi zaman kayıplarına neden olacaktır.
Bu nedenle denemelere de çok düşük hızlarla başlanmasında sayısız yarar
vardır.
El freni çekildiği esnada kolu tepesinde bulunan ve el freninin
boşaltılmasını sağlayan düğme sürekli olarak basılı tutularak el
freninin kilitlenmesinin önüne geçilmelidir. Yarış arabalarında
çoğunlukla bu düğme sökülmüştür.
DİKKAT !
Bu yöntem bilerek aracın dengesini bozmak ve arka kısmını savurmak
esasına dayanır. Yeterli ustalığa ulaşılmadan yapılacak böyle bir
hareket, etraftaki çarpılabilecek her şeye çarpma riski taşımaktadır.
Bazı insanların arabalarını ailelerinin bir ferdi olarak gördüklerini
ve haklı olarak “pardon!” cevabını yeterli bulmayacaklarını unutmayın.
Bu tür denemeler için trafiğe kapalı ve ağaçsız!! boş alanlar seçilmesi
sonradan pişman olmanın önüne geçebilir. Ancak takla ve yangın gibi
tehlikeler daima vardır. Bu nedenle tek başınıza ıssız bir yerde bu tür
denemeler yapmak da riskli bir davranıştır.
PRATİK ÇALIŞMA
İlk denemeler için toprak alan üzerine koyacağınız bir plastik kukuleta
veya bidonun etrafından U dönüşü yapmak önerilebilir. Burada el
freninin çekili tutulduğu süre ve direksiyon/gaz kombinasyonu
çalışılmalıdır. Başlangıç için 30-40 km/h lik bir sürat fazlasıyla
yeterli olacaktır. Yukarıda söylenenler önden çekişli bir araç için
geçerlidir. Ancak arkadan iter araçlarda da büyük benzerlik vardır.
Not: Bu bilgiler sizi bir trafik canavarı haline getirmek amacıyla
verilmemiştir. Yeteneklerinizi gösterebileceğiniz yerlerin yarış
pistleri olduğunu unutmayınız.
Anasayfa
Konu: EL FRENİ İLE VİRAJ DÖNMEK 
Paz Ocak 25, 2009 12:40 pm
